કોલ્હાપુર: 2024-25માં શેરડીની પિલાણ સીઝન ટૂંકી થવાને કારણે, મહારાષ્ટ્રના ખાંડના ઉત્પાદનમાં ગયા વર્ષની સરખામણીમાં 29 લાખ ટનનો મોટો ઘટાડો થયો છે. પુણે સ્થિત શુગર કમિશનરેટ ઓફિસ અનુસાર, 15 નવેમ્બરથી શરૂ થયેલી સિઝનમાં 200 ખાંડ મિલો કાર્યરત હતી. આ મિલોએ સામૂહિક રીતે 81 લાખ ટન ખાંડનું ઉત્પાદન કર્યું હતું, જે 2023-24 સિઝનમાં ઉત્પાદિત 110 લાખ ટન કરતાં લગભગ 29 લાખ ટન ઓછું છે. છેલ્લી સિઝનમાં, 208 મિલોએ પિલાણમાં ભાગ લીધો હતો. 2024-25માં 200 મિલો દ્વારા કુલ 850 લાખ ટન શેરડીનું પિલાણ થયું હતું, જે પાછલી સિઝનમાં 1,070 લાખ ટન શેરડીનું પિલાણ કરતાં ઓછું હતું. આ ઉપરાંત, સરેરાશ ખાંડ રિકવરી દર પણ 10.27% થી ઘટીને 9.5% થયો.
આ વર્ષે પિલાણની મોસમ ટૂંકી હતી, જેમાં મિલો મહત્તમ 90 દિવસ કાર્યરત રહી હતી, જે પાછલા વર્ષોમાં જોવા મળતી સરેરાશ 130-150 દિવસ કરતા ઘણી ઓછી હતી. ક્રશિંગ પ્રવૃત્તિઓ મહિનાઓમાં અલગ અલગ રીતે પૂર્ણ થઈ: જાન્યુઆરીમાં ૧૧ મિલોએ, ફેબ્રુઆરીમાં 95, માર્ચમાં 89, એપ્રિલમાં 4 અને મે મહિનામાં એક મિલોએ ક્રશિંગ પૂર્ણ કર્યું. ૧14મેના રોજ સીઝનના અંતની સત્તાવાર જાહેરાત કરવામાં આવી. ખાંડ ઉદ્યોગના નિષ્ણાત વિજય ઔતાડેએ TOI સાથે વાત કરતા આ ટૂંકા ગાળાની સિઝન અને ઓછી રિકવરીના નાણાકીય પરિણામો પર પ્રકાશ પાડ્યો. તેમણે જણાવ્યું હતું કે, સરેરાશ પિલાણના દિવસોમાં ઘટાડો, જે અત્યાર સુધીના સૌથી નીચા દિવસોમાંનો એક છે, તે ખાંડ મિલોની નાણાકીય સ્થિરતા માટે જોખમ ઊભું કરે છે.
“પિલાણમાં ઘટાડાને કારણે, મિલોને ગયા વર્ષની સરખામણીમાં અંદાજે રૂ. 10,700કરોડનું નુકસાન થયું છે, જ્યારે ખાંડની વસૂલાત દરમાં ઘટાડો થવાને કારણે રૂ. 2,960 કરોડનું વધારાનું નુકસાન થયું છે,” તેમણે જણાવ્યું હતું. ઓછી નફાકારકતાને કારણે, બહુ ઓછી મિલો ખેડૂતોને તેમના શેરડી માટે વાજબી અને લાભદાયી ભાવ (FRP) ચૂકવવાની સ્થિતિમાં છે. નિષ્ણાતો અને મિલ માલિકો હવે માંગ કરી રહ્યા છે કે ખાંડના લઘુત્તમ ટેકાના ભાવને પ્રતિ કિલો રૂ. 42 કરવા જોઈએ, સાથે જ ઇથેનોલ ખરીદી દરમાં પણ એવો જ વધારો કરવો જોઈએ. તાજેતરમાં, કેન્દ્રએ ફરી એકવાર FRP માં વધારો કર્યો છે, જ્યારે છેલ્લા પાંચ વર્ષથી MSP માં કોઈ ફેરફાર કરવામાં આવ્યો નથી. મિલ માલિકો લોનનું પુનર્ગઠન કરવા અને મશીનરીના જાળવણી ખર્ચને પહોંચી વળવા માટે વધારાના ભંડોળની પણ માંગ કરશે, એમ ઓટાડેએ જણાવ્યું હતું.
