નવી દિલ્હી: હવામાનની આગાહી કરતી ખાનગી એજન્સી સ્કાયમેટે સોમવારે જણાવ્યું હતું કે તે આગામી ચોમાસું 94 ટકા રહેવાની સંભાવના છે એટલે કે ‘સામાન્ય કરતાં ઓછું ચોમાસુ રહેવાની અપેક્ષા રાખે છે. સ્કાયમેટ અનુસાર, આ વર્ષે સામાન્ય કરતાં ઓછા ચોમાસાની આગાહી કરવામાં આવી છે. પ્રથમ આગાહીમાં, વરસાદ સામાન્ય કરતાં ઓછો હોઈ શકે છે. સામાન્ય વરસાદની માત્ર 25% શક્યતા છે, જ્યારે LPA (લોંગ પીરિયડ એવરેજ) 94% વરસાદ છે. દુષ્કાળની 20% શક્યતા પણ છે.
સ્કાયમેટના મેનેજિંગ ડિરેક્ટર જતિન સિંઘે જણાવ્યું હતું કે, ત્રણ-ડીપ-લા નીનાના સૌજન્યથી, દક્ષિણ-પશ્ચિમ ચોમાસાએ છેલ્લી ચાર સિઝનમાં સામાન્ય/સામાન્યથી વધુ વરસાદ નોંધ્યો છે. હવે, લા નીના સમાપ્ત થઈ ગઈ છે. મુખ્ય સમુદ્રી અને વાતાવરણીય ચલો ENSO-તટસ્થ પરિસ્થિતિઓને અનુરૂપ છે. આ વર્ષે ચોમાસું અલ નીનોના ખતરાનો સામનો કરી રહ્યું છે.તેના કારણે વરસાદ સામાન્ય કરતાં ઘણો ઓછો છે અને દેશને દુષ્કાળનો સામનો કરવો પડી શકે છે.અલ નીનોનું પુનરાગમન નબળા ચોમાસાને વેગ આપી શકે છે.
અલ નીનો ઉપરાંત ચોમાસાને અસર કરતા અન્ય પરિબળો પણ છે. સ્કાયમેટ અનુસાર, હિંદ મહાસાગર દ્વિધ્રુવ (IOD)માં ચોમાસાને આગળ ધપાવવાની અને અલ નીનોની ખરાબ અસરોને નકારી કાઢવાની ક્ષમતા છે. IOD, જેને ઇન્ડિયન નીનો તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે સમુદ્રની સપાટીના તાપમાનનું એક અનિયમિત ઓસિલેશન છે જેમાં પશ્ચિમ હિંદ મહાસાગર વૈકલ્પિક રીતે ગરમ (હકારાત્મક તબક્કો) અને પછી મહાસાગરના પૂર્વ ભાગ કરતાં ઠંડુ (નકારાત્મક તબક્કો) થાય છે.
એક નિવેદનમાં, સ્કાયમેટે જણાવ્યું હતું કે IOD હવે તટસ્થ છે અને ચોમાસાની શરૂઆત માટે સાધારણ હકારાત્મક બનવા તરફ વલણ ધરાવે છે. અલ નીનો અને IOD ‘તબક્કાની બહાર’ હોવાની સંભાવના છે અને માસિક વરસાદના વિતરણમાં ભારે ફેરફાર થઈ શકે છે. સીઝનનો બીજો ભાગ વધુ અસામાન્ય હોવાની અપેક્ષા છે.
ભૌગોલિક સંભાવનાઓના સંદર્ભમાં, સ્કાયમેટ અપેક્ષા રાખે છે કે દેશના ઉત્તર અને મધ્ય ભાગો વરસાદની ઉણપના જોખમમાં છે. ગુજરાત, મધ્યપ્રદેશ અને મહારાષ્ટ્રમાં જુલાઈ અને ઓગસ્ટના મુખ્ય ચોમાસાના મહિનાઓમાં અપૂરતો વરસાદ પડશે. ઉત્તર ભારતના પંજાબ, હરિયાણા, રાજસ્થાન અને ઉત્તર પ્રદેશના કૃષિ બાઉલમાં સિઝનના બીજા ભાગમાં સામાન્ય કરતાં ઓછો વરસાદ થવાની સંભાવના છે.
