अबुजा : नायजेरियातील २ अब्ज डॉलर्सची साखर बाजारपेठ गुंतवणूकदारांचे लक्ष वेधून घेत आहे. कारण सरकारने नायजेरिया साखर मास्टर प्लॅन II (NSMP II) वर लक्ष केंद्रित केले आहे. या धोरणाचा प्रमुख उद्देश आयात पूर्णपणे थांबविणे आणि स्वतःला साखर उत्पादनात आत्मनिर्भर करणे आहे. नायजेरियाने औद्योगिकीकरणाला चालना देण्यासाठी आणि साखर आयातीवरील अवलंबित्व कमी करण्यासाठी सुरू केलेल्या मास्टर प्लॅनच्या दुसऱ्या टप्प्यात १६१ दशलक्ष लिटर इथेनॉल उत्पादन, ४०० मेगावॅट वीज निर्मिती आणि ११.६ दशलक्ष मेट्रिक टन पशुखाद्य उत्पादन करण्याचे महत्त्वाकांक्षी लक्ष्य ठेवले आहे.
५०,००० हेक्टर व्यावसायिक ऊस शेतीचा विस्तार करणे हे या धोरणाच्या केंद्रस्थानी आहे. यामध्ये ब्राउनफिल्ड क्षेत्राच्या प्रकल्पांवर लक्ष केंद्रित केले जाईल. उत्पादनाच्या त्यांचा सुमारे ७० टक्के वाटा आहे. यामध्ये विद्यमान साखर मळ्यांमधील कामकाज वाढवण्याचा समावेश आहे. तर ग्रीनफिल्ड प्रकल्पांमध्ये ४ अब्ज डॉलर्सपेक्षा जास्त गुंतवणूक आकर्षित करण्याचा विचार केला जात आहे. लागोस विद्यापीठातील कृषी अर्थशास्त्रज्ञ डॉ. जिदे अबियोना यांच्या मते, नायजेरियाची साखर योजना अन्नापेक्षा खूप पुढे जाते. ती ऊर्जा, नोकऱ्या आणि औद्योगिक कच्च्या मालासाठी मूल्य साखळी तयार करण्यास सक्षम आहे. योग्य अंमलबजावणी केल्यास त्यातून ग्रामीण अर्थव्यवस्थांमध्ये परिवर्तन घडू शकते.
ते म्हणाले की, आश्चर्याची गोष्ट म्हणजे, नायजेरियाची साखरेची मागणी अशा वेळी आली आहे की, जेव्हा जागतिक साखरेच्या किमती वाढत आहेत आणि पुरवठ्यात वाढ होत आहे. गेल्या शुक्रवारी, न्यूयॉर्क आणि लंडनमधील साखर वायदा बाजार चार वर्षांच्या नीचांकी पातळीवर पोहोचले. प्रमुख उत्पादकांच्या भरघोस उत्पादनाच्या अंदाजामुळे तसे घडले झाले. अमेरिकेच्या कृषी विभागाने (यूएसडीए) २०२५-२०२६ साठी जागतिक साखर उत्पादन १८९.३ दशलक्ष मेट्रिक टन (एमएणटी) पर्यंत पोहोचण्याचा अंदाज वर्तवला आहे – जो मागील वर्षीच्या तुलनेत ४.७ टक्के वाढ आहे. जगातील दुसऱ्या क्रमांकाचा साखर उत्पादक देश असलेल्या भारतात यावर्षी साखर उत्पादन १९ टक्क्यांनी वाढून ३५ दशलक्ष मेट्रिक टन होण्याची अपेक्षा आहे. ऊस लागवडीचे क्षेत्र वाढले आहे आणि सरासरीपेक्षा जास्त पाऊस पडेल असा अंदाज भारतीय पृथ्वी विज्ञान मंत्रालयाने वर्तवला आहे. दीर्घकालीन सरासरीच्या १०५ टक्के असल्याचा अंदाज आहे.
