નવી દિલ્હી : પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીએ શનિવારે કૃષિ ક્ષેત્રમાં રૂ. 35,440 કરોડના ખર્ચે બે મુખ્ય યોજનાઓ, પીએમ ધન ધાન્ય કૃષિ યોજના અને કઠોળમાં આત્મનિર્ભરતા માટે મિશન, લોન્ચ કરી.
પ્રધાનમંત્રીએ લોકનાયક જયપ્રકાશ નારાયણની જન્મ જયંતિ નિમિત્તે નવી દિલ્હીમાં ભારતીય કૃષિ સંશોધન સંસ્થા ખાતે એક ખાસ કૃષિ કાર્યક્રમમાં આ યોજનાઓ શરૂ કરી.
પ્રધાનમંત્રી કાર્યાલય તરફથી એક પ્રકાશન મુજબ, 24,000 કરોડ રૂપિયાના ખર્ચે પ્રધાનમંત્રી ધન ધાન્ય કૃષિ યોજનાનો ઉદ્દેશ્ય કૃષિ ઉત્પાદકતા વધારવા, પાક વૈવિધ્યકરણ અને ટકાઉ કૃષિ પદ્ધતિઓ અપનાવવા, પંચાયત અને બ્લોક સ્તરે લણણી પછીના સંગ્રહને વધારવા, સિંચાઈ સુવિધાઓમાં સુધારો કરવા અને પસંદ કરેલા 100 જિલ્લાઓમાં લાંબા ગાળાના અને ટૂંકા ગાળાના ધિરાણની ઉપલબ્ધતાને સરળ બનાવવાનો છે.
11,440 કરોડ રૂપિયાના ખર્ચે કઠોળમાં આત્મનિર્ભરતા મિશનનો ઉદ્દેશ્ય કઠોળના ઉત્પાદકતા સ્તરમાં સુધારો કરવાનો, કઠોળની ખેતી હેઠળના વિસ્તારને વિસ્તૃત કરવાનો, ખરીદી, સંગ્રહ અને પ્રક્રિયા સહિત મૂલ્ય શૃંખલાને મજબૂત કરવાનો અને નુકસાનમાં ઘટાડો સુનિશ્ચિત કરવાનો છે.
પીએમ મોદીએ એક ખાસ કૃષિ કાર્યક્રમમાં ખેડૂતો સાથે પણ વાતચીત કરી. આ કાર્યક્રમ ખેડૂત કલ્યાણ, કૃષિ સ્વનિર્ભરતા અને ગ્રામીણ માળખાગત સુવિધાઓને મજબૂત બનાવવા પ્રત્યે પ્રધાનમંત્રીની સતત પ્રતિબદ્ધતા પર ભાર મૂકે છે. તે આધુનિક કૃષિ પદ્ધતિઓને પ્રોત્સાહન આપવા, ખેડૂતોને ટેકો આપવા અને ખેડૂત-કેન્દ્રિત પહેલમાં મહત્વપૂર્ણ સીમાચિહ્નોની ઉજવણી કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે.
પ્રકાશન અનુસાર, પ્રધાનમંત્રીએ કૃષિ, પશુપાલન, મત્સ્યઉદ્યોગ અને ખાદ્ય પ્રક્રિયા ક્ષેત્રોમાં ૫,૪૫૦ કરોડ રૂપિયાથી વધુના પ્રોજેક્ટ્સનું ઉદ્ઘાટન પણ કર્યું, જ્યારે લગભગ 815 કરોડ રૂપિયાના વધારાના પ્રોજેક્ટ્સનો શિલાન્યાસ કર્યો.
પ્રધાનમંત્રી દ્વારા ઉદ્ઘાટન કરાયેલા પ્રોજેક્ટ્સમાં બેંગલુરુ અને જમ્મુ-કાશ્મીરમાં કૃત્રિમ ગર્ભાધાન તાલીમ કેન્દ્ર; અમરેલી અને બનાસમાં શ્રેષ્ઠતા કેન્દ્ર; રાષ્ટ્રીય ગોકુલ મિશન હેઠળ આસામમાં IVF લેબની સ્થાપના; મહેસાણા, ઇન્દોર અને ભીલવાડામાં દૂધ પાવડર પ્લાન્ટ; તેઝપુર, આસામ ખાતે પ્રધાનમંત્રી મત્સ્ય સંપદા યોજના હેઠળ ફિશ ફીડ પ્લાન્ટ; કૃષિ-પ્રક્રિયા ક્લસ્ટર્સ માટે માળખાગત સુવિધા, સંકલિત કોલ્ડ ચેઇન અને મૂલ્યવર્ધન માળખાગત સુવિધા, વગેરે.
પીએમ મોદીએ આંધ્રપ્રદેશના કૃષ્ણામાં સંકલિત કોલ્ડ ચેઇન અને મૂલ્યવર્ધન માળખાગત સુવિધા (ઇરેડિયેશન); ઉત્તરાખંડમાં ટ્રાઉટ ફિશરીઝ; નાગાલેન્ડમાં સંકલિત એક્વા પાર્ક; પુડુચેરીના કરાઈકલમાં સ્માર્ટ અને સંકલિત માછીમારી હાર્બર; અને ઓડિશાના હીરાકુડમાં અત્યાધુનિક સંકલિત એક્વાપાર્ક સહિત અનેક પ્રોજેક્ટ્સનો શિલાન્યાસ પણ કર્યો.
આ કાર્યક્રમમાં સરકારી પહેલ હેઠળ પ્રાપ્ત થયેલા મહત્વપૂર્ણ સીમાચિહ્નોને ચિહ્નિત કરવામાં આવ્યા હતા, જેમાં 10,000 FPO માં 50 લાખ ખેડૂત સભ્યપદનો સમાવેશ થાય છે, જેમાંથી 1,100 FPO એ 2024-25માં રૂ. 1 કરોડથી વધુનું વાર્ષિક ટર્નઓવર નોંધાવ્યું હતું. અન્ય સિદ્ધિઓમાં રાષ્ટ્રીય કુદરતી ખેતી મિશન હેઠળ 50,000 ખેડૂતોનું પ્રમાણપત્ર શામેલ છે; 38,000 MAITRIs (ગ્રામીણ ભારતમાં બહુહેતુક AI ટેકનિશિયન) નું પ્રમાણપત્ર; કોમ્પ્યુટરાઇઝેશન માટે 10,000 થી વધુ બહુહેતુક અને e-PACS ને મંજૂરી અને કાર્યરતીકરણ; અને PACS, ડેરી અને મત્સ્યઉદ્યોગ સહકારી મંડળીઓની રચના અને મજબૂતીકરણ. 10,000 થી વધુ PACS એ પ્રધાનમંત્રી કિસાન સમૃદ્ધિ કેન્દ્રો (PMKSK) અને કોમન સર્વિસ સેન્ટરો (CSC) તરીકે કાર્ય કરવા માટે તેમના કાર્યોને વૈવિધ્યીકરણ કર્યું છે.