જયપુર: હનુમાનગઢ જિલ્લામાં ખેડૂતોએ સતત બીજા દિવસે પણ પ્રસ્તાવિત ઇથેનોલ ફેક્ટરી સામે વિરોધ ચાલુ રાખ્યો. સવારથી જ ખેડૂતો ટિબ્બી નજીકના ગુરુદ્વારામાં ભેગા થવા લાગ્યા, જ્યારે સતત બીજા દિવસે પણ વિસ્તારમાં ઇન્ટરનેટ સેવાઓ સ્થગિત રહી. પ્લાન્ટ સ્થળની નજીક રહેતા આશરે 30 પરિવારો ભયના કારણે પોતાના ઘર છોડીને ભાગી ગયા.
બુધવારે, પરિસ્થિતિ વધુ વણસી ગઈ જ્યારે સેંકડો ખેડૂતોએ રથીખેડા ગામમાં ડ્યુન ઇથેનોલ પ્રાઇવેટ લિમિટેડના બાંધકામ સ્થળ પર હુમલો કર્યો. વિરોધીઓએ સીમા દિવાલનો એક ભાગ તોડી નાખ્યો અને ઓફિસ અને અનેક વાહનોમાં આગ લગાવી દીધી. જ્યારે પોલીસે દરમિયાનગીરી કરી, ત્યારે અથડામણ થઈ. સુરક્ષા કર્મચારીઓએ લાઠીચાર્જ અને ટીયર ગેસનો ઉપયોગ કર્યો, જેનાથી ભીડ વધુ ગુસ્સે થઈ ગઈ. વિરોધીઓએ પોલીસ જીપ સહિત એક ડઝનથી વધુ વાહનોમાં આગ લગાવી દીધી.
હિંસામાં મહિલાઓ સહિત 50 થી વધુ લોકો ઘાયલ થયા. કોંગ્રેસના ધારાસભ્ય અભિમન્યુ પુનિયાને માથામાં ઈજા થઈ હતી અને તેમને જિલ્લા હોસ્પિટલમાં લઈ જવામાં આવ્યા હતા. બુધવારે અશાંતિને કારણે શાળાઓ, કોલેજો અને બજારો બંધ રહ્યા. હનુમાનગઢના કલેક્ટર ડૉ. ખુશાલ યાદવે જણાવ્યું હતું કે ઇથેનોલ પ્લાન્ટને બધી જરૂરી મંજૂરીઓ મળી ગઈ છે. તેમણે સમજાવ્યું કે આ પ્રોજેક્ટને 2022 માં રાઇઝિંગ રાજસ્થાન સમિટ દરમિયાન મંજૂરી આપવામાં આવી હતી અને જમીન સંપાદનથી લઈને પ્રદૂષણ નિયંત્રણ સુધીની તમામ મંજૂરીઓ મળી ગઈ હતી.
તેમણે જણાવ્યું હતું કે શાંતિપૂર્ણ મેળાવડાની મંજૂરી આપવામાં આવી હતી, પરંતુ “અસામાજિક તત્વો” એ પ્રતિબંધાત્મક આદેશોનું ઉલ્લંઘન કર્યું હતું અને ફેક્ટરી તરફ કૂચ કરી હતી. તેમણે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે લોકોએ કાયદો પોતાના હાથમાં લીધો હતો. સંડોવાયેલા લોકો સામે કાર્યવાહી કરવામાં આવી રહી છે. 10 ડિસેમ્બરની હિંસાના સંદર્ભમાં 107 થી વધુ ખેડૂતો અને ગ્રામજનો પર કેસ દાખલ કરવામાં આવ્યો છે. તેમાંથી ચાલીસની અટકાયત કરવામાં આવી છે. ટિબ્બી અને રાઠીખેડામાં વધારાની પોલીસ, રાજસ્થાન સશસ્ત્ર કોન્સ્ટેબલરી (RAC) અને હોમગાર્ડ્સ તૈનાત કરવામાં આવ્યા છે.
હરિયાણા અને પંજાબમાં કોંગ્રેસ, CPI(M) અને ખેડૂત સંગઠનોના નેતાઓએ આંદોલનને ટેકો આપ્યો છે. ફેક્ટરી હટાઓ સંઘર્ષ સમિતિના નેતા રવજોત સિંહે દાવો કર્યો હતો કે બુધવારની અથડામણમાં 70 થી વધુ લોકો ઘાયલ થયા હતા. ૧૦૦ થી વધુ ખેડૂતો ગુરુદ્વારામાં રાત રોકાયા હતા, અને ગુરુવારે સવારે વધુ ખેડૂતો જોડાયા હતા. કોંગ્રેસના નેતા શબનમ ગોદારાએ હિંસા માટે વહીવટીતંત્રને દોષી ઠેરવતા કહ્યું કે અધિકારીઓએ બાંધકામ બંધ કરવાની લેખિત ખાતરી આપવાનો ઇનકાર કર્યો હોવાથી પરિસ્થિતિ વધુ ખરાબ થઈ. તેમણે આરોપ લગાવ્યો કે અધિકારીઓએ રોજગારની તકો વિશે દાવા કરીને લોકોને ગેરમાર્ગે દોર્યા.
ખેડૂત સંગઠનોએ નવી પર્યાવરણીય મંજૂરી ન મળે અને સ્થાનિક સંમતિ ન મળે ત્યાં સુધી ફેક્ટરીને કાર્યરત ન થવા દેવાની પ્રતિજ્ઞા લીધી છે. ચંદીગઢ સ્થિત ડ્યુન ઇથેનોલ પ્રાઇવેટ લિમિટેડ, જે અનાજ આધારિત પ્લાન્ટ બનાવી રહી છે, કહે છે કે આ પ્રોજેક્ટ ઇથેનોલ ઉત્પાદન વધારીને કેન્દ્ર સરકારના ઇથેનોલ બ્લેન્ડેડ પેટ્રોલ (EBP) કાર્યક્રમને ટેકો આપશે.
