नवी दिल्ली : इथेनॉल उत्पादन वाढवण्यासाठी सरकार मका उत्पादन वाढवण्यासाठी शेतकऱ्यांना प्रोत्साहन देत आहे, असे पेट्रोलियम आणि नैसर्गिक वायू मंत्रालयाचे राज्यमंत्री सुरेश गोपी यांनी राज्यसभेत एका अतारांकित प्रश्नाचे उत्तर देताना सांगितले. ते म्हणाले, सरकार शेतकऱ्यांना इथेनॉल उत्पादनासाठी तांदूळ, ऊस इत्यादी पाण्याची जास्त गरज असलेल्या पिकांपासून मकासारख्या अधिक शाश्वत पिकांकडे विविधता आणण्यास प्रोत्साहित करत आहे. सरकार इथेनॉल मिश्रित पेट्रोल (EBP) कार्यक्रमांतर्गत पेट्रोलमध्ये इथेनॉल मिसळण्यास प्रोत्साहन देत आहे, ज्याचे अनेक उद्दिष्टे आहेत ज्यात आयात अवलंबित्व कमी करणे, परकीय चलनात बचत करणे, देशांतर्गत कृषी क्षेत्राला चालना देणे आणि संबंधित पर्यावरणीय फायद्यांचा समावेश आहे.
ते म्हणाले, २०१४-१५ पासून, पेट्रोलमध्ये इथेनॉल मिश्रण (EBP) कार्यक्रमामुळे जानेवारी २०२५ पर्यंत शेतकऱ्यांना १,०४,००० कोटी रुपयांपेक्षा जास्त रक्कम मिळाली आहे, याशिवाय अंदाजे १,२०,००० कोटी रुपयांपेक्षा जास्त परकीय चलनाची बचत झाली आहे, निव्वळ CO2 मध्ये सुमारे ६२६ लाख मेट्रिक टन घट झाली आहे आणि २०० लाख मेट्रिक टनांपेक्षा जास्त कच्च्या तेलाच्या प्रतिस्थापनाची तरतूद झाली आहे. जैवइंधनांवरील राष्ट्रीय धोरण मका, कसावा, कुजलेले बटाटे, तुटलेले तांदूळ, मानवी वापरासाठी अयोग्य अन्नधान्य, मका, उसाचा रस आणि मोलॅसिस, शेतीचे अवशेष (तांदळाचा पेंढा, कापसाचा देठ, कॉर्न कोब्स, भूसा, बगॅस इ.) यासारख्या फीडस्टॉकच्या वापरास प्रोत्साहन देते.
ते म्हणाले, देशातील सुमारे ६०% मका पोल्ट्री उद्योग वापरतो. पोल्ट्री खाद्याची स्थिर उपलब्धता आणि परवडणारी क्षमता सुनिश्चित करण्यासाठी, खाद्य स्रोतांमध्ये विविधता आणण्यास प्रोत्साहन देण्यात आले आहे. याव्यतिरिक्त, शेतकऱ्यांना पोल्ट्री खाद्य म्हणून ज्वारी, तुटलेला तांदूळ आणि बाजरी (मोती बाजरी) सारखे पर्यायी खाद्य घटक समाविष्ट करण्यास प्रोत्साहित केले जाते. शिवाय, मक्यासारख्या धान्यांपासून इथेनॉल तयार केल्याने ड्रायड डिस्टिलर ग्रेन्स विथ सोल्युबल्स (DDGS) म्हणून ओळखले जाणारे एक मौल्यवान सह-उत्पादन मिळते, जे प्रथिने समृद्ध आहे आणि गुरेढोरे आणि कुक्कुटपालन खाद्य म्हणून मोठ्या प्रमाणात वापरले जाते.”
