पुणे : सद्यस्थितीत साखर उद्योग संकटाचा सामना करत असून उद्योगाने केंद्र सरकारला इथेनॉल खरेदीच्या किमती वाढवण्याची आणि तंत्रज्ञानाच्या सुधारणांसाठी मदत करण्याची विनंती केली आहे. अलिकडेच धान्यावर आधारित इथेनॉल उत्पादनाने पहिल्यांदाच साखरेवर आधारित उत्पादनापेक्षा जास्त उत्पादन घेतले आहे. या पार्श्वभूमीवर पुण्यात नुकत्याच झालेल्या राष्ट्रीय सहकारी साखर कारखाना महासंघाच्या (एनएफसीएसएफ) बैठकीत, उद्योग प्रतिनिधींनी इथेनॉल उत्पादनातील या बदलत्या ट्रेंडबद्दल आणि साखर कारखान्यांच्या व्यवहार्यतेवर होणाऱ्या परिणामांबद्दल चिंता व्यक्त केली. बैठकीत उपलब्ध झालेल्या आकडेवारीनुसार, २०२४-२५ मध्ये धान्य-आधारित स्रोतांपासून इथेनॉल उत्पादन ६५० कोटी लिटरपर्यंत पोहोचण्याचा अंदाज आहे. साखर-आधारित स्रोतांपासून उत्पादन २५० कोटी लिटर आहे. २०१७-१८ च्या तुलनेत हा एक महत्त्वाचा बदल आहे, जेव्हा धान्य-आधारित इथेनॉल उत्पादन नगण्य होते आणि साखर हा प्रमुख कच्चा माल होता.
याबाबत एनएफसीएसएफचे अध्यक्ष हर्षवर्धन पाटील म्हणाले की, धान्य-आधारित इथेनॉल उत्पादनात झालेल्या तीव्र वाढीमुळे इथेनॉल पायाभूत सुविधांमध्ये मोठ्या प्रमाणात गुंतवणूक करणाऱ्या साखर कारखान्यांसाठी आव्हान निर्माण झाले आहे. साखर कारखाने स्पर्धात्मक आणि व्यवहार्य ठेवण्यासाठी खरेदीच्या किमतींमध्ये सुधारणा करण्याची आम्ही केंद्र सरकारला विनंती करत आहोत. यावर्षी इथेनॉल उत्पादनासाठी साखर उद्योगात ४० लाख मेट्रिक टन साखर वापरण्याची क्षमता आहे. परंतु फक्त ३२ लाख मेट्रिक टन साखरच इथेनॉलसाठी वापरण्यात आली. देशांतर्गत साखरेच्या किमती चांगल्या असल्याने, कारखान्यांनी इथेनॉलऐवजी साखर उत्पादन करणे पसंत केले आहे. ते म्हणाले की, धोरणात्मक प्रोत्साहनांऐवजी बाजार अर्थशास्त्राद्वारे किंमतींचे निर्णय अधिकाधिक अवलंबून असतात. बाजारातील मागणीनुसार साखर कारखान्यांना साखर, इथेनॉलमध्ये बदल करण्याची परवानगी देणाऱ्या लवचिक उत्पादन तंत्रज्ञानाचा अवलंब करण्यासाठी फेडरेशनने केंद्रीय मदतीची मागणी केली आहे. तांत्रिक सुधारणांशिवाय, बदलत्या बाजार संकेतांना आपण त्वरित प्रतिसाद देऊ शकणार नाही, असे पाटील म्हणाले.
