નવી દિલ્હી: મોંઘવારીના વધતા ગ્રાફ વચ્ચે કૃષિ ક્ષેત્ર તરફથી એક આશ્વાસન આપનારા સમાચાર છે કે અકાળ વરસાદ અને વાવાઝોડા પછી પણ દેશમાં ખાદ્ય પદાર્થોનો ભંડાર ઓછો થવાનો નથી. કેન્દ્ર સરકારે અનુમાન લગાવ્યું છે કે કેટલાક રાજ્યોમાં ખરાબ હવામાનને કારણે ઘઉંના પાકને આંશિક નુકસાન થયું છે, પરંતુ એકંદરે દેશમાં ઘઉંનું ઉત્પાદન ઘટશે નહીં.
લક્ષ્યાંક મુજબ લગભગ 11.22 કરોડ ટન ઘઉંનું ઉત્પાદન થશે, કારણ કે મધ્યપ્રદેશ અને છત્તીસગઢ સહિત ઘણા રાજ્યોમાં વધુ ઉત્પાદનની સંભાવના છે. લક્ષ્યાંક મુજબ ઘઉંની બમ્પર ઉપજને કારણે મોંઘવારી નિયંત્રણમાં જરૂરી મદદ મળી શકશે. વાસ્તવમાં, છેલ્લા 15-20 દિવસો દરમિયાન ભારે વાવાઝોડા અને વરસાદને કારણે, મુખ્ય રવિ પાક ઉત્પાદક રાજ્યોમાં ઘઉંના પાકને નુકસાન થયું હોવાની ચર્ચા હતી, પરંતુ રાજ્યો તરફથી ઇનપુટ્સ મળ્યા પછી, કેન્દ્ર સરકારે આવી આશંકાઓને ફગાવી દીધી હતી.
કૃષિ મંત્રાલયનું કહેવું છે કે આ વર્ષે પણ ઘઉંની ઉપજ ઘટશે નહીં. જો કે, ઉત્પાદનની ગુણવત્તા પર ચોક્કસ અંશે અસર થશે, જેના કારણે ખેડૂતોને વેચાણ દરમિયાન મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડી શકે છે. કેન્દ્ર સરકારે આ વખતે 342 લાખ ટન ઘઉંની ખરીદીનો લક્ષ્યાંક રાખ્યો છે. ઉપજના અંદાજ મુજબ, લક્ષ્ય હાંસલ કરવામાં કોઈ મુશ્કેલી નહીં આવે.
કેન્દ્રીય ખાદ્ય સચિવ સંજીવ ચોપરાનું નિવેદન ઘઉંના પાક પર થયેલા અકાળ વરસાદના મૂલ્યાંકન પછી મહત્વ ધરાવે છે. તેમણે કહ્યું છે કે કમોસમી વરસાદ બાદ કેન્દ્રની ટીમ અસરગ્રસ્ત રાજ્યોમાં ગઈ છે. રાજ્યોમાંથી પણ અહેવાલો આવ્યા છે. એક દિવસ પહેલા કૃષિ મંત્રાલય સાથે પણ ચર્ચા થઈ છે.
અહેવાલો અનુસાર, પંજાબ અને હરિયાણા જેવા એક-બે રાજ્યોમાં ઘઉંના પાકને નુકસાન થયું છે, પરંતુ અન્ય કોઈ રાજ્યમાંથી આવા કોઈ સમાચાર નથી. માર્ચના બીજા સપ્તાહમાં ઓછો વરસાદ અને નીચું તાપમાન ધરાવતા રાજ્યોમાં ઉપજમાં વધારો થવાની શક્યતા છે. બિહાર અને યુપી જેવા રાજ્યોમાં મોડી વિવિધતાના પાકને કારણે નુકસાન નહિવત થયું છે. ઉલટાનું, ઘણા વિસ્તારોમાં ઉપજમાં વધારો થવાની સંભાવના છે. આવી સ્થિતિમાં કેન્દ્ર સરકારનું માનવું છે કે કમોસમી વરસાદ છતાં ઘઉંનું ઉત્પાદન લક્ષ્યાંક સુધી પહોંચી શકે છે. અગાઉ કમોસમી વરસાદ અને અતિવૃષ્ટિના કારણે ઘઉંના પાકને 8 થી 10 ટકા નુકશાન થયાની ચર્ચા હતી. કૃષિ મંત્રાલયે શરૂઆતમાં અનુકૂળ હવામાનને કારણે વર્ષ 2022-23માં અનાજના બમ્પર ઉત્પાદનનો અંદાજ મૂક્યો હતો.
આ વખતે કુલ 32.36 કરોડ ટન અનાજનો અંદાજ હતો, જે ગયા વર્ષના 31.56 કરોડ ટન કરતાં 80 લાખ ટન વધુ છે. છેલ્લી રવી સિઝનમાં, ઘઉંના પાકને પાકતા પહેલા તાપમાનમાં અચાનક વધારો થવાને કારણે ઉત્પાદકતામાં ઘટાડો થયો હતો, પરિણામે એકંદર ઉપજમાં 6-8 ટકાનો ઘટાડો થયો હતો અને 107.74 મિલિયન ટનનો નજીવો ઘટાડો થયો હતો.
