ખેડૂતોને એરીયર પેટે જે રકમ ચુકવવાની હતી તેને ભરપાઈ કરવા માટે મિલોને મદદ મળી રહે તે માટે સરકારે 2500 કરોડની સોફ્ટ લોન કહેર તો કરી પણ પ્રક્રિયામાં કેટલાક મૂળભૂત અવરોધોને લીધે આ યોજના નિષ્ફળ રહી છે. જ્યારે રાજ્યમાં 110 મિલો સોફ્ટ લોન માટે યોગ્ય છે, ત્યારે આ મિલોને હજુ પણ નાણાંની વાસ્તવિક વહેંચણી થવાની બાકી છે.
કેન્દ્ર દ્વારા ફેબ્રુઆરીમાં જાહેર કરાયેલી આ સ્કીમ મિલોને એક વર્ષ માટે 7-10 ટકા વ્યાજના દર પર લોન લેવાની છૂટ આપે છે.આ રકમથી હજારો કરોડોમાં ચાલ્યા ગયેલા એરીયરને ઓછું કરવામાં મદદરૂપ થઇ શક્યું હોત.
માર્ચ 2019 ના અંત સુધીમાં, ખાંડના નીચા ભાવ અને મિલો સાથે તરલતાના અભાવને લીધે, ગણાવેલા દેવા પાત્ર રકમ 4600 કરોડ સુધી આંબી ગઈ હતી.
ખાંડ કમિશનરના અધિકારીઓના જણાવ્યા પ્રમાણે, મહારાષ્ટ્ર સ્ટેટ કોઓપરેટિવ (એમએસસી) બેંક, રાજ્યની સર્વોચ્ચ સહકારી બેંક, મિલોને વધુ ધિરાણ વધારવાની કોઈ સ્થિતિમાં નથી કારણ કે તે આ ક્ષેત્રને ઘણી ‘પ્લેજ લોન્સ’ વિસ્તારી ચૂક્યું છે.
મિલનું ‘ઋણ’ તેમના ખાંડના શેરને સહકારી બેંકોને ક્રેડિટનો લાભ લેવા માટે ઉપયોગ કરે છે,જેનો ઉપયોગ તેઓ શેરડીના ઉત્પાદકોને ચૂકવવા માટે તેમજ કર્મચારીઓના પગાર અને ગોની બેગ જેવા આવશ્યક ચીજોની ખરીદી જેવા અન્ય ખર્ચ માટે કરે છે.
સર્વોચ્ચ બેંક રાજ્યમાં 51 ખાંડ મિલો સાથે વહેવાર કરે છે અને આ ક્ષેત્રને આપવામાં આવેલી પ્લેજ લોન આશરે રૂ. 3,600 કરોડ હોવાનું માનવામાં આવે છે – ભારતીય રિઝર્વ બેન્ક દ્વારા નક્કી કરવામાં આવેલી મર્યાદા ખાંડ ક્ષેત્ર માટે મહત્તમ ‘એક્સપોઝર સીમા’ છે. એક ખાંડ કમિશનર અધિકારીએ સૂચવ્યું હતું કે જો બેંક ઇચ્છે તો પણ તે મિલોને વધુ ક્રેડિટ આપી શકશે નહીં. ઘણી મિલોએ તેમની ક્રેડિટ મર્યાદાને પણ સમાપ્ત કરી દીધી છે અને વધુ લોન માટે પાત્ર બનશે નહીં.
જ્યારે રાષ્ટ્રીય બેંકો ખાંડ મિલોને લોન આપવા માટે સારી સ્થિતિ ધરાવે છે, ત્યારે તેઓ આ ક્ષેત્રમાં કટોકટીને કારણે આવું કરવા માટે અનિચ્છા રાખે છે.
મહારાષ્ટ્ર સ્ટેટ કોઓપરેટિવ સુગર ફેક્ટરીઝ ફેડરેશનના મેનેજિંગ ડિરેક્ટર સંજય ખટલેએ , ફૂડ એન્ડ સિવિલ સપ્લાય વિભાગને પત્ર લખ્યો છે. આ પત્રમાં,વિવિધ ધોરણોની રાહત માંગી છે જેથી મિલો વધુ ક્રેડિટ મેળવી શકે.
