નવી દિલ્હી: ઇથેનોલ સપ્લાય વર્ષ 2021-22 (ડિસેમ્બર 2021 થી નવેમ્બર 2022) દરમિયાન પેટ્રોલમાં ઇથેનોલ મિશ્રણથી વિદેશી હૂંડિયામણમાં ₹ 20,000 કરોડથી વધુની બચત થઈ છે. રાજ્યસભામાં કેન્દ્રીય પેટ્રોલિયમ અને કુદરતી ગેસ રાજ્ય મંત્રી દ્વારા આપવામાં આવેલા ડેટા અનુસાર, જાહેર ક્ષેત્રની ઓઇલ માર્કેટિંગ કંપનીઓએ 2021-22 દરમિયાન ઇથેનોલ મિશ્રણને કારણે 433.6 કરોડ લિટર પેટ્રોલની બચત કરી છે.
ક્રૂડ ઓઇલની આયાત પર નિર્ભરતા ઘટાડવા અને કૃષિ ક્ષેત્રને પ્રોત્સાહન આપવા માટે, ભારત સરકારે 2003માં ઇથેનોલ-બ્લેન્ડેડ પેટ્રોલ (EBP) કાર્યક્રમ શરૂ કર્યો હતો, જેમાં 5 ટકા ઇથેનોલના લક્ષ્યાંક સાથે. તેની સાથે મિશ્રિત પેટ્રોલ સપ્લાય કરવાનું હતું. કેન્દ્ર સરકારે નેશનલ બાયોફ્યુઅલ પોલિસી દ્વારા 2025 સુધીમાં પેટ્રોલને 20 ટકા ઇથેનોલ સાથે ભેળવવાનું લક્ષ્ય નક્કી કર્યું છે. દેશે જૂન 2022માં 10 ટકા EBP સપ્લાય કરવાનો લક્ષ્યાંક હાંસલ કર્યો હતો, જે 2012માં માત્ર 0.67 ટકા સંમિશ્રણ સાથે શેડ્યૂલ કરતાં પાંચ મહિના આગળ હતો. 2025-26 સુધીમાં 20 ટકા સંમિશ્રણ હાંસલ કરવા માટે લગભગ 10.15 અબજ લિટર ઇથેનોલની જરૂર પડશે.
આ વર્ષે ફેબ્રુઆરીમાં દેશભરની ઓઇલ માર્કેટિંગ કંપનીઓના 84 આઉટલેટ્સ પર E20 ઇંધણ, પેટ્રોલ સાથે 20 ટકા ઇથેનોલ મિશ્રણ લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. વધુમાં, E100નું વેચાણ પુણેમાં ત્રણ આઉટલેટ્સ પર ટ્રાયલ ધોરણે શરૂ થયું છે. ફ્લેક્સ ફ્યુઅલ એન્જિન 20 ટકાથી 85 ટકા સુધીના ઇથેનોલ મિશ્રણો પર ચાલી શકે છે. ભારતીય ઓટોમોટિવ ઉત્પાદકો તેમના ઉત્પાદનોને ફ્લેક્સ ફ્યુઅલમાં અનુકૂળ બનાવવાની તૈયારી કરી રહ્યા છે. તાજેતરમાં યોજાયેલા ઓટો એક્સ્પો 2023માં કેટલાક ઉત્પાદકોએ તેમના ફ્લેક્સ-ફ્યુઅલ વાહનો અને એન્જિનનું પ્રદર્શન કર્યું હતું. ભારતમાં ઇથેનોલ બજાર હાલમાં મુખ્યત્વે જંતુનાશકો, પીણાં અને અન્ય ઔદ્યોગિક એપ્લિકેશનોની માંગ દ્વારા સંચાલિત છે. અનુમાન મુજબ, ભારતીય ઇથેનોલ બજાર 2027 સુધીમાં $5.64 બિલિયન (આશરે રૂ. 40,593 કરોડ) સુધી પહોંચવાની ધારણા છે.
