नवी दिल्ली : मध्य पूर्वेतील संकट वाढल्यास किंवा कच्च्या तेलाच्या किमतीत वाढ झाल्यास भारतीय तेल विपणन कंपन्या (ओएमसी) आणि गॅस कंपन्यांना मोठा आर्थिक फटका बसू शकतो. तथापि, भारतीय ओएमसी आणि गॅस कंपन्या सध्या कच्च्या तेलाच्या किमतींमध्ये सुरू असलेल्या अस्थिरतेमुळे संमिश्र परिणामांना तोंड देत आहेत. यााबाबत आयसीआयसीआय सिक्युरिटीजच्या अहवालानुसार, कच्चे तेल सध्या प्रति बॅरल ७३-७४ डॉलरवर ट्रेड करत असूनही, तेल विपणन कंपन्यांच्या (ओएमसी) उत्पन्नावर आधीच लक्षणीय परिणाम झाला आहे. तर अपस्ट्रीम कंपन्यांना काही नफा मिळू शकतो.
अहवालात म्हटले आहे की, आम्हाला असा अंदाज आहे की ओएमसीच्या उत्पन्नावर लक्षणीय परिणाम होईल आणि कच्च्या तेलाच्या किमती सध्याच्या काळात ७३-७४ डॉलर प्रति बॅरल असतानाही अपस्ट्रीम उत्पन्नात वाढ होण्याची शक्यता आहे. कच्च्या तेलाच्या किमतीत आणखी वाढ झाल्याने अपस्ट्रीम कंपनीच्या उत्पन्नात लक्षणीय वाढ होण्याची शक्यता नाही. परंतु ओएमसी आणि गॅस कंपन्यांवर त्याचा नकारात्मक परिणाम होऊ शकतो. कारण कच्च्या तेलाशी जोडलेल्या एलएनजीच्या किमतीतही वाढ होत राहील. त्यामुळे गॅस युटिलिटीजसाठी इनपुट खर्च वाढेल.
या घडामोडी असूनही, अहवालात असे म्हटले आहे की कच्च्या तेल विश्लेषकांनी अद्याप त्यांच्या अंदाजांमध्ये किंवा मतांमध्ये कोणताही बदल केलेला नाही. तेल आणि वायू व्याप्ती विश्वावर अधिक निश्चित भूमिका घेण्यापूर्वी पुढील काही आठवड्यात कच्च्या तेलाच्या बाजारपेठेवर बारकाईने लक्ष ठेवण्याची त्यांची योजना आहे. अहवालात असे अधोरेखित केले आहे की, कच्च्या तेलाच्या किमतींमध्ये सध्याची वाढ आर्थिक वर्ष २०२५ मध्ये नोंदवलेल्या सरासरी कच्च्या तेलाच्या किमतींपेक्षा कमी आहे आणि गेल्या चार वर्षांच्या सरासरीपेक्षा खूपच कमी आहे.
परिणामी, भारतीय तेल आणि वायू कंपन्यांच्या नफ्यावर होणारा एकूण परिणाम या टप्प्यावर अवास्तव मानला जात नाही. तथापि, अहवालात ऊर्जा कंपन्यांच्या शेअर्सच्या किमतींमध्ये तीव्र अस्थिरता मान्य केली आहे, जी मध्य पूर्वेतील परिस्थितीबद्दल बाजारातील चिंता प्रतिबिंबित करते. होर्मुझच्या सामुद्रधुनीतून तेल आणि वायूच्या वाहतुकीत होणारा संभाव्य व्यत्यय ही एक प्रमुख चिंता आहे. जर इराणने या प्रदेशातील कोणत्याही पाश्चात्य लष्करी तळांना लक्ष्य केले तर नाटो संघर्षात ओढले जाऊ शकते.
सध्या, ब्रेंट क्रूडची किंमत प्रति बॅरल सुमारे ७५ अमेरिकन डॉलर आहे, जी विश्लेषकांच्या आर्थिक वर्ष २६ च्या ६८ अमेरिकन डलरच्या अंदाजापेक्षा सुमारे ६-७ डॉलरने जास्त आहे. अहवालानुसार, यामुळे ओएमसींसाठी प्रति शेअर कमाई (ईपीएस) अंदाजांमध्ये घट होण्याचा धोका आहे, तर अपस्ट्रीम कंपन्यांना फायदा होऊ शकतो. तरीसुद्धा, कच्च्या तेलाच्या किमती आर्थिक वर्ष २२-२५ च्या सरासरीपेक्षा ९ डॉलर्स कमी आणि आर्थिक वर्ष २५ च्या सरासरीपेक्षा ४ डॉलर्स कमी आहेत. त्यामुळे पुरवठा पुरेसा राहतो आणि मागणीच्या चिंता बाजारपेठेवर वर्चस्व गाजवतील. सध्या, अहवालात आधीचा अंदाज कायम ठेवण्यात आला आहे. परंतु संघर्षात आणखी वाढ किंवा किमतींमध्ये तीव्र वाढ झाल्यास, विशेषतः ओएमसी आणि गॅस कंपन्यांच्या उत्पन्नावर गंभीर धोका निर्माण होऊ शकतो असा इशारा देण्यात आला आहे.
